En sık rastlanan eklem hastalığı olan osteoartrit eklemlerde ağrı, tutukluk ve hareket kııstlılığı oluşturur. Dejeneratif özellikte olduğundan fiziksel özürlülüğe yol açar. 

Görülme sıklığı sıklığı 40 yaş üstünde %10, 60 yaş üstünde %50 dir. Erişkin nüfusun

%2-3'ünde belirti veren hastalık bir hastalıktır. Erişkin erkeklerde işi bırakma nedeni olarak kalp hastalıklarından sonra 2. sırada yer alır. En sık diz ekleminde görülürken kalça ve el eklemlerinde de rastalanır. 

 

Yaşlanmanın Kaçınılmaz Bir Sonucu mudur?

Osteoartrit, genetik yatkınlığın yanı sıra obezite, hipermobilite (bağlarda gevşeklilk), diabet, hipertansiyon, ürik asit yüksekliği ile ilişkilidir. 

Eklemde yapısal veya sonradan oluşan şekil değişikliği, tekrarlayan travmaya maruz kalmak veya büyük bir travma geçirmek, ekleme yapılan operasyon, hastanın yaptığı spor türü de eklemin hasara uğramasına neden olabilir ve osteoartrit gelişimini yaştan bağımsız olarak artırabilir.

Eklemde Ne Olur ?

Hangi eklemi özellikle tutmuş ise o eklemle ilgili yakınmalar olur. Eklem kıkırdağının yapısı bozulur, kıkırdağın altında yer alan kemikte yeni kemik oluşur, kıkırdak ve kemikten ayrılan küçük parçacıklar eklem boşluğuna düşerek hem eklemde iltihaplanma yapar, hem de “eklem faresi” denen serbest yapılar oluşturur. Eklem kapsülü kalınlaşır, eklem çevresindeki kaslar zayıflar, eklemin bütünlüğü bozulur.

En sık  şikayet ağrı olup, aralıklı da olabilir. Hastanın depresif durumu ile ağrı şiddeti değişir. Giderek eklemin şekli değişip, kas güçsüzlüğü eklenince eklemin dayanıklılığı azalır, iş yapma kapasitesinde azalma görülür.

Tutukluk Neden Olur ?

Eklem tutukluğu hem sabahları, hem de istirahat sonrası görülebilir. Eklemin içinde yer alan sinovial sıvıda hareketsizlik ile bir tür “jelleşme” olur. Hareket sıvının akışkanlığını tekrar kazandırır.

Eklemden Gelen Ses Önemli mi ?

Eklemden krepitasyon olarak isimlendirilen ince veya kaba bir ses duyulur. Sağlıklı eklemlerde de olabilir. Ancak  kireçlenen eklemde ses daha kabadır. 

Dizlerde ve kalçalarda tutulum olduğunda hastaların yürümesi bozulur. Elde ise el fonksiyonları azalır. Bel tutulumunda bel ağrısının yanı sıra omurga kanalında daralma oluşturursa yürüme mesafesi giderek azalır.

Tedavisi Var mı ?

Tedavide öncelikle eklemi korumak hedeflenmelidir. Yük binen eklemlerde uygun düzenleme ile (diyet, atel, uygun ayakkabı, azen baston) yük azaltılır.

Fizik tedaviden faydalanan hastalar ilaç tedavisi olarak basit ağrı kesiciler (parasetamol vb.) tercih etmelidir. Kortizon olmayan antiromtizmal ilaçlar, eklem içine uygulanan kortizon veya hiyaluronik asit, antidepresanlar veya glukozaminler kullanılır.
İleri düzeyde eklem bozukluğu olan hastalarda ise eklem protezi operasyonları bir çözüm olabilir.